Pochodzenie Presa Canario

Kilka lat po podboju Archipelagu Wysp Kanaryjskich w Dokumentach Rady Miejskiej Teneryfy zanotowano (dnia 5 lutego, 1526) iż w związku ze stratami inwentarza żywego, jakie powodują psy i te małe i te duże zarządza się ich eksterminację za wyjątkiem pary, która jest trzymana na usługi rzeźników i która pozostaje w rękach Don Perro de Lugo, który trenuje te psy do zabijania. Jest możliwe, że te psy chwytające zostały przywiezione na wyspy przez konkwistadorów i kolonizatorów. Poprzez XVI i XVII wiek istnieje wiele odniesień dotyczących psów chwytających na Wyspach Kanaryjskich jak również dotyczących psów innych ras. Są to bogate opisy w historycznych dokumentacjach, przeważnie z Rady Miejskiej Teneryfy, ale w żadnym przypadku zapiski te nie opisują charakterystyki psychicznej tych psów, opisują jednak funkcję jaką te psy pełniły. Posłannictwem psów chwytających było zazwyczaj stróżowanie i walka z bydłem. Często wspomina się o ich pomocy rzeźnikom gdzie miały pomóc obezwładnić, przytrzymać i pomóc przy związaniu bydła. Funkcja, jaką pełniły wymaga specjalnej morfologii charakterystycznej dla psa chwytającego w typie molosa, ale z sprawnego i szybkiego. Wyspy Kanaryjskie ze swym strategicznym geograficznie położeniem na Oceanie Atlantyckim zawsze stanowiły dogodny przystanek w drodze do Ameryk. Na wyspy przybyły różne rasy hiszpańskie. Przeważnie były to psy polujące i chwytające sprowadzone z Hiszpanii. Szczególnie Presa Espańol w całej swojej różnorodności dużego mastiffa lub buldoga lub alano użyty w podboju i kolonizacji Ameryk włożył swój wkład w perro de presa istniejącego na wyspach. Z czasem i wraz z izolacją wysp ten pies zaczął się przekształcać w zupełnie inną rasę i wraz z wpływem innych hiszpańskich ras jego charakterystyka zaczęła być bardziej spójna.

Przez XVII wiek coraz częściej na wyspy docierali koloniści z Anglii, przeważnie kupcy. Brytyjski charakter i ich tradycje związane z walkami psów przybyły również na wyspy. Do walk używali oni swoich tradycyjnych psów „gladiatorów”: psów w typie buldoga lub bull & teriera, które sprowadzili ze sobą na wyspy. Jest oczywistym, że zdarzały się krzyżówki tych psów z perro de presa. Angielska fascynacja walkami psów zaraziła także mieszkańców wysp i powtórzyła się również na Balearach z tamtejszym ca de bou (Perro de Presa Mallorquin), Japonii z Tosa Inu. Zależnie od części wyspy przebiegało to z pewnymi modyfikacjami. Perro de Presa odznaczał się już nie tylko niezwykłymi właściwościami jako stróż i pomocnik przy bydle ale teraz sprawdził się również jako wojownik.

W tej sytuacji musimy wspomnieć o istniejącym na wyspach Bardino lub Majorero pochodzącym oryginalnie z Fuerteventury i bardzo rozprzestrzenionym na archipelagu. Ten pies był przeznaczony głównie do dowodzenia stadem kóz i jako doskonały stróż. Charakteryzował się ogromną siłą psychiczną, rzadkim szczekaniem, niezwykłym ułożeniem zębów i nieprzeciętną odwagą. Bardino Majorero ze względu na swoje wyjątkowe właściwości został wykorzystany do poprawienia psa chwytającego po wpływie domieszek psów angielskich. Krzyżówka tych psów chwytających i Bardino Majorero dała dzisiejszego Presa Canario i jego niepowtarzalną charakterystykę tak inną od innych ras molosów. Ich obecny wygląd jest w dużej części wynikiem wpływu Bardino Majorero nie wyłączając typowego wyrazu, umaszczenia bardino (pręgowanego) czasem nazywanego „Verdino, a także szorstkiej sierści i predyspozycji do walk.

 Tak jak dojrzewał wiek, tak też dojrzewali miłośnicy walk. Mieli otwarte umysły i szybko wyodrębnili miejsca, w których mogły odbywać się walki i gdzie mogli siąść i wybrać do tego celu najlepsze egzemplarze, aby poprawić zdolność walki swoich psów. To wskazuje, że selekcja presa canario miała charakter bardzo użytkowy. Nigdy nie próbowano utrwalić fenotypu, który dałby im prawdziwą odrębność i osobowość.

W momencie zakazania walk psów przez Hiszpanię liczba Presa Canario zaczęła maleć. Napływ na Wyspy nowych ras jeszcze pogorszył tę sytuację. Wprowadzono nowe rasy psów stróżująco – obronnych, a zainteresowanie rodzimą rasą bardzo spadło. Presa Canario osiągną stan bliski wyginięciu w latach 1960-tych.

W latach 1970-tych prawie już nieistniejącą rasę postanowiono zrekonstruować. Był to proces bardzo powolny. Presa Canario został wreszcie zauważony jako dziedzictwo Wysp Kanaryjskich.

Rekonstrukcja Presa Canario – fakty historyczne

Obecność Presaa Canario na wyspach systematycznie wzrasta od roku 1970. We wcześniejszych dekadach pies ten był związany głównie z rolnikami i hodowców bydła. Teraz zaczął wkraczać w strefy zurbanizowane. W roku 1982 grupa hodowców z Teneryfy odpowiedzialna za popularyzację Presa Canario w tym czasie zebrała się razem. Ich praca miała respekt dla tradycji związanych z rasą i w ten sposób zaczęli program selekcji oparty na modelu stworzonym na podstawie historycznych fotografii, przekazom ustnym starych hodowców i najbardziej reprezentatywnych żyjących egzemplarzy. Powołano Club Espańol del Presa Canario, oficjalnie uznany przez Real Sociedad Central i Fomento de las Razas Caninas de Espańa aby popularyzować rasę głównie poprzez wystawy. Regionalne wystawy odbywały się na Wyspach i w Hiszpani w celu studiowania i katalogowania charakterystycznych cech wyglądu i charakteru Presa Canario który występował w różnej postaci na różnych wyspach. Na podstawie tych wydarzeń i dokumentacji komisja do spraw Ras Hiszpańskich miała podstawę do stworzenia standardu. Ta długa praca zaowocowała Oficjalnym Standardem del Presa Canario 24 Stycznia 1986 roku. Począwszy od oficjalnego rozpoznania rasy klub zaczął pracować nad ustabilizowanie genetycznej różnorodności, co było pełne trudności biorąc pod uwagę położenie głównych miejsc występowania Presa Canario – Teneryfy i Gran Canari. Od roku 1983 registracja rasy przeniosła się z Teneryfy na Lanzarote i Fuerteventure. Każdego roku Klub przewodzi specjalistycznej wystawie, na której wybierany jest najlepszy egzemplarz w kraju i na ich podstawie zebranych danych analizuje się aspekty morfologii, temperament, ruch i ekspresję charakterystyczną dla rasy w celu kontynuacji selekcji i poprawienia rasy.

Miguel Angel Gonzales

Sędzia i Hodowca

Rok 1960. Hodowca Domingo Santana. Na zdjęciu Pedro Alvarez.

Copyright © Ewa Ziemska - Rey Gladiador

|   STRONA GŁÓWNA   |   BAZA RODOWODÓW   |   ADOPCJE   |   PORTAL DOGO CANARIO   |

Korzystając z informacji i zdjęć z tej strony proszę o umieszczenie przy nich linku zwrotnego do strony. Dziękuję.